Con Chiên Ngày Thứ Năm Tuần Thánh

Buổi sáng ngày Thứ Năm Tuần Thánh, ba đi tập nghi thức ở nhà thờ, mang về một bộ áo dài khăn đóng và một cây gậy sơn màu vàng. Tôi chạy ra đỡ cây gậy bằng gỗ nặng chịch từ tay ba.
– Năm nay ba làm ông Tông Đồ nữa hở ba?
– Ừ!
– Ba làm ông Phêrô hở ba?
– Không, ba không được làm ông Phêrô. Ông Phêrô phải đi đầu tiên.
– Thế ba làm ông gì?
– Ông Giacôbê.
– Tại sao ba làm ông Giacôbê?
– Tại ba đứng ở giữa hàng.
– Ba đừng làm ông Giuđa, ba há.
– Ừ, không làm.
– Ông Giuđa xấu, ba há.
Ba im lặng không trả lời. Tôi nhắc lại:
– Ông Giuđa bán Chúa, là người xấu, ba há? À, chiều nay ba nhớ mang thịt chiên về cho con nhé!
– Ừ, con ăn mấy nắm?
– Ba nắm! Tôi giơ nắm tay nhỏ xíu của mình lên.

Buổi chiều hôm đó, trong cái nóng hầm hập và ngột ngạt của mùa hè, ba nghiêm nghị mặc áo dài trắng, quần trắng, đội khăn đóng màu đen, tay chống cây gậy gỗ, xếp hàng theo đoàn rước mười hai ông Tông Đồ, thong thả tiến lên gian Cung Thánh. Mười hai ông, ngồi thành hai hàng ghế, oai vệ chờ được rửa chân. Cha xứ lần lượt quỳ xuống trước mặt từng ông, cúi xuống rửa chân rồi cẩn thận lau lại bằng một cái khăn bông trắng toát. Trong khi các ông Tông Đồ hoan hỉ xỏ chân lại vào giày thì cha xứ đẫm mồ hôi, quay trở lại bàn thờ tiếp tục làm lễ.

Con chiên được làm bằng xôi trắng, nằm trên một cái mâm đồng. Người ta chắc phải nấu nhiều chõ xôi, để có thể nặn ra một con chiên “khổng lồ” như thế. Rồi dính bông gòn bên ngoài làm lông chiên. Tôi nín thở nhìn cha xứ rưới cồn lên và châm lửa. Lửa xanh, rồi lửa đỏ loang loáng phủ khắp mình chiên, rồi bốc cao. Con chiên cháy đùng đùng một góc bàn thờ.

Con chiên ngày Thứ Năm Tuần Thánh của năm 1975 cũng là con chiên bị sát tế cuối cùng của tuổi thơ tôi. Những năm sau 1975 khi miền Nam rơi xuống “vực thẳm” (chữ của nhà văn Mai Thảo), cả nước đói nghèo, người ta không còn làm con chiên bằng xôi nữa. Thậm chí cả Thánh lễ cũng làm “chay” vì không có bột mì làm bánh lễ. Giáo dân đi dự lễ nhưng không được rước lễ, phải rước lễ tưởng tượng, gọi một cách văn vẻ là “rước lễ thiêng liêng”.

Miền Nam của tôi từ đó đẫm máu và nước mắt. Miền Nam của tôi có khác nào con chiên bị sát tế trong ngày Thứ Năm Tuần Thánh? Miền Nam của tôi đã bị bán đứng cho những mưu đồ chính trị của các cường quốc. Bốn mươi năm nay, dân tộc tôi vẫn chưa có ngày phục sinh.

Tuy thế, tôi vẫn không bỏ mất niềm hy vọng của ngày Thứ Bảy Tuần Thánh. Tôi vẫn mong mỏi sẽ có ngày không còn bóng dáng độc tài cộng sản. Sẽ có ngày Chúa Nhật Phục Sinh trên quê hương tôi.

…

Ba thương,
Cơn sốt hầm hập hồ như đã thiêu cháy thân xác còm cõi của ba, mà chiếc giường sắt ba nằm tựa như một góc bàn thờ đốt con chiên năm nào. Ba nằm đó, rướn lên từng hơi thở mệt nhọc, thưa dần…

Của lễ ba dâng lên Chúa là quãng đời niên thiếu khi còn là chú giúp lễ “tiếng la tinh” cho “cha Y Pha Nho”. Là quãng đường chú nhỏ đi bộ mấy mươi cây số từ thành phố về thôn quê, để chỉ còn thấy được nấm đất nơi an nghỉ người cha thân yêu đã bao năm nay chú chưa được thấy mặt lại. Là quãng đời thanh niên sôi nổi trong quân ngũ, là những ngày về phép ngắn ngủi kịp cho một đám cưới vội vàng thời chiến. Là những ngày ưu tư pha lẫn lo lắng cho một tương lai vô định, cùng người vợ mới cưới theo cha xứ bước chân lên con “tàu há mồm” chạy trốn cộng sản vô thần, đi tìm tự do tôn giáo, bỏ lại sau lưng làng mạc, nhà cửa, ruộng nương… và biết bao thân bằng quyến thuộc.

Hồi ức những năm tháng cuối đời của ba chỉ chừng đó. Trí nhớ của ba dừng lại ở mảnh đất miền Nam nắng ấm, nơi người ta “buôn bán, làm ăn sầm uất”. Vượt trên tất cả là ba được hít thở không khí tự do, được tự do “giữ đạo thánh Chúa”, được đóng vai “ông Tông Đồ” mỗi năm… Còn mọi sự khác ba đã quên hết, trong vùng trí nhớ lãng đãng, mịt mờ sương khói, ba chẳng buồn nhớ dù là những khuôn mặt rất đỗi thân quen là các con, các cháu của ba. Chỉ chừng đó thôi. Nhớ như thế là đủ, là nhiều rồi ba ạ. Chúng con không dám đòi hỏi gì hơn.

Xin ông bạn già ăn mày ba mời ăn cơm, uống rượu thuở trước, vào một buổi trưa 30 Tết năm nào xa lắc xa lơ, dẫn ba vào trình diện với Chúa. Chúng con tin chắc một điều là ông bạn này chưa bao giờ nằm trong vùng trí nhớ của ba, dù chỉ một ngày.