Nơi Không Còn Tiếng Là Xứ Của Sương Mù

Bạn thân mến,

Bạn chắc hẳn đã nghe câu nói “phớt tỉnh Ăng Lê” rồi chứ gì? Ý muốn chỉ một thái độ ra vẻ thản nhiên, điềm nhiên, vô sự. Bạn cũng đã biết đến ban nhạc The Beatles của thập niên 60, từng là ban nhạc pop và rock thành lập tại Liverpool, nước Anh với bốn thành viên chính thức là John Lennon, Paul McCartney, George Harrison và Ringo Starr. Họ đã trở thành một trong những ban nhạc nổi tiếng và được ngưỡng mộ nhất trong lịch sử âm nhạc đại chúng. Những bài hát như I want to hold your hand, Yesterday, Hey Jude, Let it be, Come together, Something, v.v… rất được yêu chuộng vào thời đó.

Thêm nữa, Anh Văn là một trong hai sinh ngữ chính được giảng dạy tại các trường trung học ở Miền Nam Việt Nam trước năm 1975.

Hôm nay, Nguyệt Mai mời các bạn đọc tiếp bút ký của nhà văn Lữ Quỳnh. Ông sẽ đưa chúng ta đi du lịch Luân Đôn, thường được biết đến là thành phố của sương mù.

Nơi Không Còn Tiếng Là Xứ Của Sương Mù

Mất mười giờ bay từ San Francisco đến phi trường Heathrow của Luân Đôn. Anh Tân đón ngay lối ra. Phải mất thêm một tiếng ngồi underground và nửa giờ nữa ngồi xe bus mới về tới trung tâm thành phố. Luân Đôn bắt đầu vào thu, trời dịu mát. Hình ảnh đầu tiên đập vào mắt tôi là nhà cửa cổ kính, những bức tường gạch không tô trét để nguyên màu đỏ hoặc nâu đen. Tài xế lái xe bên trái, và để du khách tránh nguy hiểm vì không quen hệ thống giao thông này, ở mỗi ngã ba, ngã tư trên lối băng qua đường, người ta kẻ các chữ lớn bằng sơn trắng Look Right, Look Left. Khách bộ hành cứ theo hướng nhìn đó mà tránh xe. Đường sá Luân Đôn hẹp, những chiếc bus hai tầng màu đỏ chạy kín đường. Dân chúng phần lớn sử dụng giao thông công cộng, gồm: bus, underground (ở New York và Paris gọi là metro), overground, train, và ở vùng Dockland có Light Railway. Rác tại nhà ga cũng như dọc đường phố được bỏ vào các túi ny-lông trong suốt để ngăn ngừa khủng bố. Ở Anh cũng như các thành phố Âu Châu có rất nhiều công viên rộng lớn. Trẻ em được nhà trường và gia đình nuôi dạy kỹ; những phụ huynh có thu nhập thấp thì được chính phủ tài trợ hết. Những ngày này công luận ở Anh xôn xao trước tin doanh nhân Bill Lowther chờ ra tòa thượng thẩm Luân Đôn ngày 2 tháng 12 tới, vì chi trả học phí cho con trai cựu thống đốc ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Luân Đôn, thủ đô của Anh quốc, với dân số 9 triệu, có nhiều thắng cảnh và di tích lịch sử: Greenwich, kinh tuyến chính, nơi đặt đồng hồ có giờ GMT; Big Ben; Houses of Parliament (Quốc hội), đường Downing (số 10, dinh thủ tướng); Cầu Waterloo; The National Gallery; The British Museum; Tower of London; nhà thờ St. Paul’s; nhà thờ Abbey; khu Tài chánh, Thị trường chứng khoán (lớn thứ ba, sau New York và Tokyo)….

Nước Anh dùng đồng tiền riêng (tính pound) không như cộng đồng Âu Châu dùng chung đồng Euro.Vật giá ở Anh và một số nước Âu Châu rất đắt đỏ, gần gấp hai lần ở California. Đặc biệt, vấn đề sử dụng toilet ngoài đường, phải trả tiền! Ở Luân Đôn 50 pences, ở Paris 70 cents cho một lần. Bởi thế, trước khi ra khỏi nhà, mọi người nhắc nhau phải chuẩn bị tiền lẻ!

Những Chiếc Cầu Trên Sông Thames

Trên một đoạn sông Thames, từ khu vực đồng hồ Big Ben đến Tower of London, có những chiếc cầu mang dấu ấn lịch sử, được xây dựng từ rất nhiều thế kỷ trước.

Cầu Westminster, rộng rãi lối dành cho người đi bộ, tấp nập du khách vì đầu cầu là quảng trường Quốc hội với đồng hồ Big Ben nổi tiếng và bên kia cầu là nơi đặt London Eye, một vòng quay đứng, cao 443 feet để du khách ngắm nhìn thành phố.

Cầu Millennium, cầu Thiên Niên Kỷ, được khánh thành vào 1-1-2000, đánh dấu ngày nhân loại bước vào thiên niên kỷ mới. Cầu này chỉ dành cho người đi bộ.

Cầu Waterloo, để ghi nhớ trận chiến năm 1815 giữa quân Anh, Brussels, Hà Lan do tướng Wellington cầm đầu, đã đánh bại Napoleon gần ngôi làng Waterloo, 13 cây số phía nam Brussels (Bỉ).

Tower Bridge, chiếc cầu đặc biệt với hai tháp cao; mỗi khi có tàu lớn đi qua, cầu tự động giở lên hai bên, sau đó hạ xuống cho xe cộ lưu thông bình thường. Cầu đẹp, tiếp với Tower of London, nơi đây trưng bày những vương miện bằng hồng ngọc và ngọc bích của các vua và nữ hoàng Anh; là hoàng cung của các triều đại từ trước và sau vua Henry VIII (1491-1547); cạnh đó là ngục thất giam giữ những kẻ nổi loạn chống lại triều đình.

Bờ sông tiếp với cầu Westminster là mặt sau của tòa nhà Quốc hội. Sau ngày London bị khủng bố làm chết hơn 50 người năm 2005, hàng rào mặt trước Quốc hội được thay bằng một bức tường thấp bằng sắt đặc cao khoảng hơn một mét và dày 50 cm để ngăn chặn những xe bom có thể tấn công. Tuy thế vẫn có lối đi rộng rãi dành cho du khách chiêm ngưỡng và chụp ảnh công trình vĩ đại của ngành lập pháp này.

The National Gallery

Nằm trên quảng trường Trafalgar, mà có người gọi là quảng trường bốn con sư tử vì ở giữa quảng trường có tượng bốn con sư tử đen nằm bốn góc nhìn ra, Gallery Quốc gia trông thật bề thế. Nó bắt đầu hưng thịnh từ đầu thế kỷ 19 dưới triều đại vua George IV (1762-1830). Năm 1824, nhà vua thuyết phục chính phủ một cách khó khăn để mua 38 bức tranh lớn bao gồm tác phẩm của Raphael và Rembrandt, và chính những tác phẩm này trở thành khởi đầu cho sự sưu tập của quốc gia.

Gallery quá rộng lớn, phải mất nhiều ngày mới có thể đi thăm hết. Ở mỗi phòng có nhân viên hướng dẫn và bảo vệ tranh. Qua một số phòng, tôi thấy phần lớn tác phẩm của các tác giả thuộc thế kỷ 15, 16, 17…Có nhiều phòng được dành riêng cho những tác giả cùng một nước, như SPAIN, ITALY…; một nhóm nước như “ANH, PHÁP, HÀ LAN”…; và cũng có phòng chỉ dành riêng cho một tác giả như PETER PAUL RUBENS (1572-1640).

Trong một phòng, tác giả có tranh treo nhiều như Guercino (1591-1666), Giovanni Paolo Panini (1691-1765), George Stubbs (1724-1806), John Constabe (1776-1837)….
Và nhiều tác giả khác như Guido Reni (1575-1642), Domenichino (1581-1641), Francisco Ribalta (1565-1628), Thomas Gainsborough (1727-1788), Joseph Wright of Derby (1734-1797), Canaletto (1697-1768)….

Xem chưa tới 5 phòng tranh trên khoảng 70 phòng, đã hết một buổi sáng. Tôi quên mất lối ra, đi loanh quanh một lúc, phải hỏi nhân viên nhờ chỉ đường.

Viện Bảo Tàng Anh Quốc (The British MUSEUM)

Trước khi đến thăm Viện Bảo tàng, chúng tôi ghé dùng bữa ăn trưa với một nhóm người Việt có khoảng trên 100 người. Vì tôi là khách nên cô thu ngân nhất định không lấy tiền, tuy thế bạn tôi vẫn trả với những lời nói đùa vui vẻ. Tại đây trước và sau bữa ăn, những người lớn tuổi chơi cờ tướng, xoa mạt chượt, đánh tứ sắc… Trong bữa ăn, tôi nghe nhiều người nhắc đến Xuân Hồng, trước đây anh làm việc ở đài BBC, nay đã nghỉ hưu, cũng thường lui tới gặp gỡ bạn bè ở đây, hôm nay anh vắng mặt. Câu chuyện của anh em phần lớn hướng về quê nhà, những sự kiện mà họ ít thấy nơi họ định cư như việc công an đánh người ngoài đường phố, như những vụ tham nhũng nhiều năm không giải quyết, như việc bằng cấp giả, báo chí một chiều….Ôi thôi, nhiều quá không kể hết. Miễn sao họ bất mãn; nhưng lòng luôn đầy ắp yêu thương đồng bào, yêu thương tổ quốc của 85 triệu người, chứ không phải của thiểu số dăm bảy triệu, là quá đủ rồi!

Từ giã nhóm đồng hương vừa gặp gỡ, chúng tôi lại lên bus, xuống underground, tìm đến Viện bảo tàng nước Anh.

Tọa lạc giữa trung tâm Luân Đôn, được thành lập năm 1753, Viện Bảo tàng đến nay đã sưu tập 7 triệu đồ vật, với lượng khách viếng, tính những năm gần đây: trên 6 triệu (2007-08), 5 triệu rưỡi (2009) và gần 6 triệu (2010).

Khác với The National Gallery, ở đây được phép chụp hình. Những khu trưng bày rộng lớn phải mất nhiều ngày mới đi hết đươc. Có những khu trưng bày tượng và đồ vật của Châu Phi và Châu Mỹ; của Trung Đông; của Châu Á; của Hy Lạp và La Mã cổ xưa… Cạnh đó là những khu trưng bày xác ướp của Ai Cập từ hơn 2000 năm trước; khu trưng bày những đồng tiền, huy chương, đồng hồ, nữ trang xưa…; khu Sculpture có tượng người, tượng thú ,và hình vẽ, chữ khắc trên đá….

Chỉ đủ thời gian để đi lướt qua một số phòng với ít ghi nhận thô thiển, chúng tôi rời viện bảo tàng, đến ga Victoria nghỉ chân. Ngắm nhìn dòng người tấp nập qua lại trên những bước đi nhanh nhẹn, tự tin; tự nhiên tôi nghĩ, chính những bước chân đó đã đem lại sự thịnh vượng và tốt đẹp cho đất nước họ.

Có Một Đà Lạt Ở Phía Nam Luân Đôn

Đó là Tetbury, một thành phố thơ mộng nằm về phía nam Luân Đôn khoảng 200 cây số (?).Tôi chỉ nhớ phải mất ba giờ lái xe để đến nơi. Thành phố nhỏ, những con đường dốc, hẹp. Nhà với mái xuôi nhọn hoắt, nằm liền nhau, phần lớn mở shop bày bán đồ cổ, quán ăn uống, tiệm cà phê.Tất cả đều sạch sẽ, sang trọng. Khí hậu mùa thu, ra khỏi nhà không thể thiếu áo ấm. Trên một con đường có ngôi nhà mang tên High Grove của thái tử Charles ở trước đây, nay làm nơi bán hàng lưu niệm cho quỹ từ thiện.

Với phong cảnh và khí hậu như thế làm sao không nhớ Đà Lạt cho được, dù cho Café 53 của Tetbury không thể so sánh với Café Tùng Đà Lạt, nhưng khi đã ngồi trong quán, cầm tách cà phê bằng sứ trắng, nhìn ra con đường vắng hoe trước mặt, có lúc ta mơ hồ lẫn lộn giữa hai không gian.

Chúng tôi ở trong một nhà nghỉ chỉ có 4 phòng dưới một con đường dốc, rất tiện nghi, rộng rãi. Chủ nhân là một người Úc sang đây lập nghiệp đã lâu, không có gia đình. Trước nhà, ông ta chỉ đặt một phiến gỗ nhỏ ghi mấy chữ: Old Fox House. Trong ba bữa ăn sáng chỉ có một thực đơn duy nhất, được bày biện kiểu cách! Ông ta nói chuyện, phần lớn kể về các hoàng tử William và Harry những dịp họ đến đây, trong lúc khách ăn.

Trường Westonbird đồ sộ, uy nghi, nơi dành cho nữ sinh trung học nội trú, chỉ cách thành phố mười phút lái xe. Mùa hè, học sinh về nhà nghỉ, trường trống, nơi đây được dùng cho dịch vụ đám cưới.

Như ngoại vi Đà Lạt có Đơn Dương, Đức Trọng, thì ở Tetbury có Bourton-on-the-Water, ngôi làng mà du khách khi đã đến Tetbury không thể không ghé! Hai bên đường san sát quán ăn, quán cà phê, nước giải khát. Đi sâu vào sẽ gặp Birdland- Park & Gardens– rộng lớn với đủ loài chim quý hiếm, từ hoàng yến, chim họ sẻ, chim ác là (marpie), cho đến chim cánh cụt (penguin), cú tuyết (snow owl), vẹt đuôi dài (macaw), chim hồng hạc (flamingo),chim bồ nông (pelican)….Giữa làng du lịch là một con sông nhân tạo, bề ngang khoảng hơn mười mét được đặt tên Venice, nước trong veo, có cầu bắc qua và ghế đá trên bờ.

Rời Bourton-on-the-Water, về đến Tetbury trời vừa tối. Phần lớn quán xá ở đây đóng cửa sớm, sau năm giờ, dù cho ngày còn dài. Thế là bữa ăn tối của mọi người là bánh mì và thịt nguội, vừa mua được từ một siêu thị nhỏ. Đêm cuối cùng ở Tetbury, tôi lặng lẽ mặc áo ấm, đội mũ, quàng khăn xuống đường. Trời lạnh, phố vắng, những con đường dốc in bóng đèn vàng. Tôi vừa đi vừa nhớ Đà Lạt năm nào, lúc họa sĩ Tôn Thất Văn còn sống, chúng tôi lên đó, ở nhà khách đường Hồ Tùng Mậu. Nửa đêm thức giấc, không ngủ lại được, bỗng cảm thấy thèm cái lạnh và đốm lửa của những gánh hàng đêm trước chợ, tôi bèn mang khăn độ mũ, leo qua cổng đi bộ dọc theo Hồ Xuân Hương lúc ba giờ sáng, trong cái lạnh rát mặt của đêm. Sáng hôm sau gặp nhau, tôi nhận ngay câu chào của Văn: Quỳnh điên rồi!

Đà Lạt, Tetbury. Bên này và bên kia. Cái buốt giá của những đêm. Sao chỉ có một đốm lửa trong trái tim mình.

Nhà Thờ St Paul’s, Một Kiến Trúc Tuyệt Vời

Phải lấy vé ngay cửa vào, giá khoảng 15 pounds, tại đây nhân viên sẽ trao cho mỗi người một máy nghe và một máy hướng dẫn nhỏ bằng chiếc iphone.Trước mỗi bức tranh hay tượng cần tìm hiểu, du khách chỉ bấm vào hình trong máy và sẽ được nghe giải thích bằng tiếng Anh và nhiều thứ tiếng thông dụng khác.

Sau lần thành phố Luân Đôn bị cháy lớn vào năm 1666, nhà thờ đổ nát, được xây dựng lại vào giữa những năm 1675-1710 bởi kiến trúc sư Christopher Wren với một mô hình vĩ đại. Mái vòm của nhà thờ St Paul’s cao 110 mét, vào hàng thứ hai của thế giới sau St Peter ở Rome, trông thật đẹp mắt từ bên ngoài, lẫn bên trong.

Nhà thờ có 3 tầng với 528 bậc cấp, gồm tầng đầu (Whispering Gallery), tầng 2 (Stone Gallery) và tầng 3 (Golden Gallery) .Ở tầng cao trên cùng, chúng ta có thể nhìn bao quát thành phố từ cầu Thiên Niên Kỳ, cầu Waterloo, vòng quay London Eye, cho đến tòa nhà Quốc hội, nhà kịch nghệ quốc gia, bến cảng… Chúng tôi lên hết tầng 1, với 257 bậc cấp thì ngồi nghỉ trên ghế băng dài vòng cung theo bờ tường; sau đó leo tiếp hết tầng 2 với 120 bậc cấp nữa. Càng lên cao, các bậc cấp càng ngắn và hẹp lại.

Ở tầng hầm mộ (crypt), đặt nhiều tượng của những vị anh hùng, tướng lãnh đã hy sinh từ nhiều thế kỷ trước. Dưới nền nhà có rất nhiều huyệt mộ mà bên trên khắc tên người với ngày sinh, ngày mất. Họ nằm yên như thế dưới bước chân của biết bao thế hệ dẫm lên, đi qua, thỉnh thoảng nhìn xuống chân hững hờ đọc qua tên tuổi cùng ngày tháng mà họ tử trận. Tuy gọi là tầng hầm, nhưng nó rộng lớn như tầng trên với đầy đủ tiện nghi và khoáng đãng. Trong một gian, chúng tôi thấy quan tài lộng lẫy của tướng Wellington , người đã chiến thắng Napoleon trong trận Waterloo năm 1815 và mất ở tuổi 83 vào năm 1852, có lẽ đây là mộ phần trang trọng nhất của hầm mộ này.

Vị kiến trúc sư tài danh, Christopher Wren, người xây dựng St Paul’s cathedral vĩ đại, cũng được chôn cất nơi đây, ở một góc phòng khiêm tốn, với tảng đá lớn ghi dấu thứ đá đã dùng để xây cất nhà thờ. Tự nhiên nhớ đến câu thơ của Vũ Đình Liên: Những người muôn năm cũ/ Hồn ở đâu bây giờ…Những anh hùng xưa từng sống lẫy lừng mà khi chết chẳng thèm nghĩ đến một lăng mộ lớn lao. Biết đến bao giờ thì các triều đại đời nay học được tấm gương cao cả đó? Không có lăng mộ nào đẹp đẽ, vĩ đại bằng lăng mộ trong mỗi trái tim của nhân dân.

Lữ Quỳnh
3/10/2011

(nguồn: vanchuongviet.org)

—

Mời bạn xem một số hình ảnh của Luân Đôn qua clip này nhé: